Show diễn thực cảnh hiện đang là loại hình sự kiện hiệu quả để quảng bá những nét đẹp văn hóa đậm chất Việt Nam với các du khách trong và ngoài nước.
Bên cạnh những show diễn ca nhạc tầm cỡ quốc tế được tổ chức tại Việt Nam thì các show thực cảnh – những tác phẩm nghệ thuật độc đáo với quy mô hoành tráng, đẳng cấp quốc tế đã thu hút hàng ngàn du khách tới xem và trải nghiệm những tinh túy của văn hóa Việt Nam.
Nét chấm phá đặc biệt
Show diễn thực cảnh chính là những sự kiện được tổ chức một cách công phu, bài bản thể hiện rõ nét qua các nhân vật và phối cảnh có thực về một giai thoại, một nhân vật và những khung cảnh hồn cốt dân tộc thuở xưa… trong lịch sử Việt Nam. Điều đặc biệt của show diễn này là sự tham gia của mọi tầng lớp, mọi thế hệ từ những người nông dân đến các diễn viên chuyên nghiệp hoặc không chuyên.
Thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế đông đảo tại Việt Nam hiện nay chính là 2 show diễn “Tinh hoa Bắc Bộ” (Chùa Thầy, xã Sài Sơn, Quốc Oai, Hà Nội) và “Ký ức Hội An” (Hội An, Quảng Nam). 2 show diễn thực cảnh này đã gây ấn tượng mạnh với du khách với sự hoành tráng về quy mô lớn gấp nhiều lần so với sân khấu thông thường, độc lạ về màu sắc và ánh sáng, gây chú ý bởi các nhân vật biểu diễn và tác động mạnh về chiều sâu văn hóa.
Với “Tinh hoa Bắc Bộ”, đây là show thực cảnh được thực hiện trong 10 năm nghiên cứu và xây dựng kịch bản, 2 năm tập luyện với 150 đêm diễn thu hút hàng ngàn du khách mỗi năm. “Tinh hoa Bắc Bộ” còn được CNN chọn là “show nhất định phải xem khi đến Việt Nam”. Tại show thực cảnh này, du khách sẽ được trải nghiệm hàng loạt các dấu ấn văn hóa Bắc Bộ với số lượng nghệ sĩ nông dân đông nhất Việt Nam. Khán giả sẽ được thưởng thức những màn biểu diễn hoành tráng bậc nhất với quy mô sân khấu mặt nước lớn nhất từ trước đến nay tại Việt Nam.
Show thực cảnh “Ký ức Hội An” cũng là một trong hai show thực cảnh lớn thu hút đông đảo khách quốc tế và trong nước đến với Hội An. Điều độc đáo của show thực cảnh này chính là diễn xuyên suốt cả tuần (trừ ngày thứ 3) trên quy mô trên sân khấu rộng 25,000m2, nơi thơ ca, âm nhạc, ánh sáng… Tất cả được khắc họa thành công bằng nghệ thuật thực cảnh.
“Ký ức Hội An” cũng làm người xem choáng ngợp bởi sự hoành tráng với không gian biểu diễn lên tới 25.000 m², gần 500 diễn viên tham gia. Vở diễn đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam xác lập 2 kỷ lục: Sân khấu ngoài trời lớn nhất Việt Nam và Chương trình biểu diễn nghệ thuật thường nhật có số lượng diễn viên tham gia đông nhất.
Ngoài ra, Việt Nam đã có một vài show thực cảnh được đi diễn khắp nơi trên thế giới như “À ố Show” với những màn biểu diễn xiếc bằng tre – một hình ảnh đại diện cho làng quê Việt hay “Xiếc làng tôi” – một chương trình tái hiện đậm nét làng quê Bắc Bộ. Hai show diễn nghệ thuật này đã gây được những tiếng vang lớn về vẻ đẹp độc đáo của văn hóa Việt Nam trong sự kết nối với đương đại.
Có thể thấy, các show diễn thực cảnh tại Việt Nam đang trở nên phong phú. Loại hình sự kiện này hiện đang là một nét chấm phá đặc biệt và mang trọng trách cao cả trong việc “nâng cánh” văn hóa Việt.
Mạo hiểm, tốn kém nhưng đầy hiệu quả
Sân khấu thực cảnh là một xu hướng tất yếu để góp phần phát triển du lịch và quảng bá văn hóa truyền thống của Việt Nam. Nhưng điều đáng nói ở đây là làm thế nào để có những cuộc bắt tay giữa nhà đầu tư và những người làm nghề có tâm, có tầm để có thể đưa ra những sản phẩm chất lượng cao.
Show diễn thực cảnh là một “cuộc chơi” tốn kém, đòi hỏi không gian rộng cùng nhiều thiết bị kỹ thuật hiện đại, số lượng diễn viên đông. Hơn thế nữa, sân khấu thực cảnh thường phải sử dụng nhiều kỹ thuật dàn dựng sân khấu cũng như hệ thống âm thanh, ánh sáng hiện đại nên chi phí của mỗi vở diễn không phải con số nhỏ.
Tiền bạc, quy mô và sức hấp dẫn, tiềm năng của sân khấu thực cảnh là điều không cần bàn cãi. Tuy nhiên, điều khán giả quan tâm chính là chất lượng của sản phẩm đó.
Lấy ví dụ, “Ký ức Hội An” ngay khi mới xuất hiện đã vấp phải những dư luận trái chiều về chất lượng cũng như địa điểm và tính chất ngoại lai của vở diễn. Mặc dù được đầu tư lớn, sân khấu hoành tráng, trong đó có khán đài ngoài trời với tổng diện tích xây dựng gần 8.000m², vở diễn thực cảnh “Ký ức Hội An” gây phản ứng mạnh mẽ trong giới làm nghề và giới truyền thông bởi nội dung của vở diễn khiến nhiều người thất vọng cộng thêm bối cảnh nghệ thuật không sát với mục đích ban đầu đặt ra. Nhiều điển tích, điển cố văn học nói về Hội An không được khắc họa rõ nét hay như trang phục của diễn viên khiến người xem cảm thấy xa lạ.
Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận việc đầu tư vào các show diễn thực cảnh là một “canh bạc” xứng đáng.
Theo số liệu mới nhất từ báo Chính Phủ, trong tháng 10/2023, Việt Nam đã đón 1,11 triệu lượt khách quốc tế, đánh dấu tháng thứ 4 liên tiếp ngành du lịch đón trên 1 triệu lượt khách quốc tế. Tính chung 10 tháng, tổng lượng khách quốc tế đạt gần 10 triệu lượt, vượt xa kế hoạch đã đề ra từ đầu năm.
Nhận thấy hiệu quả rõ rệt mà show diễn thực cảnh mang lại, vừa qua Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã điều chỉnh mục tiêu đón khách quốc tế năm 2023 từ 8 triệu lên khoảng 12-13 triệu lượt, nhằm tạo động lực mới góp phần đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển ngành du lịch hiệu quả, bền vững.
Chính phủ cũng ban hành Nghị quyết số 82/NQ-CP vào ngày 18/5/2023 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững, trong đó xác định một trong những mục tiêu quan trọng của show diễn thực cảnh là thu hút du khách quốc tế đến Việt Nam.
Để triển khai Nghị quyết này, việc khai thác, xây dựng những điểm du lịch Việt Nam “có nội hàm”, nhằm truyền tải được lịch sử, văn hoá Việt có ý nghĩa rất quan trọng trong việc làm mới những sản phẩm hiện tại và xây dựng mới những sản phẩm du lịch văn hóa, định vị lại du lịch Việt Nam.
Mỗi địa phương lại có những nét văn hóa, những mốc son lịch sử riêng, mỗi nơi “địa linh nhân kiệt” sẽ sinh ra những anh hùng khác nhau. Những chi tiết như vậy nếu được khai thác, dàn dựng tái hiện lại tỉ mỉ, công phu thì du lịch Việt Nam sẽ độc đáo và có điểm nhấn.
“Biểu diễn thực cảnh” tại những điểm đến du lịch lớn sẽ gánh vác một phần trọng trách này.
Tựu chung lại, show diễn thực cảnh dù luôn được đánh giá là một sự mạo hiểm nhưng hiệu quả mà các chương trình nghệ thuật mang lại trong việc quảng bá văn hóa Việt Nam luôn là một điểm cộng rất lớn.
Nhưng để khiến cho show trở nên đặc sắc thì các chương trình nên được chú trọng vào phần nội dung thay vì chỉ chú trọng vào phần nhìn. Như nhạc sĩ Quốc Trung đã từng nói: “Chúng ta làm văn hóa không chỉ mang cái độc, lạ ra khoe mà cần nhiều hơn sự kết nối với đương đại, cần những cú bắt tay mạnh mẽ hơn từ các nhà đầu tư và những người làm nghề tài giỏi”.
Backstage News
Nguồn tổng hợp