Qua hơn 20 năm lên sóng, Táo Quân đã trải qua rất nhiều thăng trầm nhưng cũng nhiều năm, Táo Quân đứng trước áp lực phải đổi mới.
Khi nhắc đến Táo Quân, khán giả Việt Nam ngay lập tức nghĩ đến một chương trình gắn bó với đêm giao thừa. Trên sóng truyền hình hàng chục năm qua, Táo Quân không chỉ là chương trình hài kịch tái hiện các vấn đề nóng của xã hội, mà còn là món ăn tinh thần rất khó thay thế trong dịp Tết Nguyên Đán.
Táo Quân – Biểu tượng khó thay thế và thay đổi
Từ khi ra mắt năm 2003, Táo Quân đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần người Việt. Những câu chuyện hài hước, làm nên bằng phong cách châm biếm độc đáo, đã giúp Táo Quân trở thành “món ăn” quen thuộc trong đêm giao thừa.
Đặc trưng nổi bật nhất của Táo Quân là cách dùng nghệ thuật châm biếm để nhắc nhở, phê phán những bất cập trong xã hội. Các vấn đề từ y tế, giáo dục đến giao thông, chính trị đều được đưa vào nhằm tạo sự kết nối giữa khán giả và những vấn đề nổi cộm trong năm. Đồng thời, đây còn là nơi quy tụ các danh hài tên tuổi như: NSƯT Ngọc Khánh, NSND Công Lý, NSND Xuân Bắc, nghệ sĩ Quang Thắng, NSND Tự Long, NSƯT Chí Trung, nghệ sĩ Vân Dung,..
Với format truyền thống xoay quanh buổi chầu của các Táo trước Ngọc Hoàng, Táo Quân giữ vai trò như “bản tin” tổng kết năm, kết hợp giữa kịch nghệ, âm nhạc và những màn đối đáp hài hước. Đây là format mà khán giả đã quen thuộc và yêu mến.
Tuy nhiên, những năm gần đây, Táo Quân đang có sự thay đổi về format chương trình. Trong 2 năm gần đây, đứng trước áp lực dư luận, Táo Quân đã đổi mới hình thức thể hiện. Gần nhất, năm 2024, đạo diễn đã đưa Ngọc Hoàng xuống hạ giới vi hành. Thay những màn báo cáo như cũ, Ngọc Hoàng đích thân cùng Nam Tào đến những khu chung cư mini, chứng kiến cuộc sống của người dân ở những nơi chật chội, thiếu an toàn, nhưng vẫn phải chen nhau sống khi tốc độ đô thị thay đổi chóng mặt. Cùng với chuyến vi hành ở các chung cư mini, chung cư cho nhà giàu, Ngọc Hoàng và Nam Tào cũng “khảo sát” thêm những nơi bất động sản hét giá trên trời, dẫn đến muôn vàn hệ lụy…
Trước đó, năm 2020, Táo Quân ngừng lên sóng và thay thế là chương trình Gặp nhau cuối năm. Chương trình lên sóng với format hoàn toàn mới, giống một vở sân khấu truyền hình kết hợp với ca hát, múa dân gian.
Không còn các nhân vật Ngọc Hoàng, Nam Tào, Bắc Đẩu và các Táo… Gặp nhau cuối năm 2020 dẫn dắt khán giả qua câu chuyện về làng Vũ Đại thời hội nhập, với mong muốn phát triển du lịch để làm kinh tế, thay đổi cuộc sống nghèo khó sau nhiều năm.
Tuy nhiên, ở cả 2 lần đổi mới format (hình thức thể hiện), chương trình đều nhận những tranh cãi, trong đó nhiều ý kiến chê kịch bản mới thiếu sức nặng, không có điểm nhấn, mất đi bản sắc châm biếm vốn có. Điều đó để thấy rằng việc thay đổi Táo Quân không phải là điều dễ dàng.
Lựa chọn giữ nguyên hay đổi mới?
Có thể thấy dù năm nào ekip chương trình cũng nỗ lực thêm thắt, tìm điểm mới, tìm điểm nhấn khác lạ cho kịch bản… nhưng vẫn bị chê.Trong khi nhiều người bảo vệ sự bất biến của format như một phần bản sắc, không ít khán giả cho rằng chương trình đang dần trở nên nhàm chán và lặp lại. Rất khó để làm hài lòng được tất cả khán giả.
Táo Quân đã trở thành một biểu tượng quen thuộc. Khán giả thường kỳ vọng vào những yếu tố đã làm nên thành công của chương trình, từ các nhân vật Táo kinh điển đến phong cách trào phúng. Việc thay đổi lớn có thể khiến khán giả cảm thấy “lạ lẫm” và thậm chí thất vọng.
Những gương mặt gạo cội như Xuân Bắc, Công Lý, Vân Dung đã trở thành linh hồn của chương trình. Tuy nhiên, nếu có sự thay đổi lớn về format hoặc đội ngũ, việc tiếp nhận của khán giả sẽ không dễ dàng. Táo Quân 2024 là một ví dụ điển hình.
Câu hỏi đặt ra là: Liệu Táo Quân nên tiếp tục trung thành với format cũ hay dũng cảm thử nghiệm những thay đổi lớn hơn?
Nếu giữ nguyên thì ưu điểm sẽ giữ được bản sắc đặc trưng và sự quen thuộc với khán giả. Những yếu tố cốt lõi như buổi chầu của các Táo, lối diễn hài châm biếm vẫn được yêu thích nhưng nhược điểm thì sẽ có nguy cơ nhàm chán.
Còn nếu thay đổi thì sẽ tạo ra luồng gió mới, nhiều nghệ sĩ của dàn Táo cũ đã có tuổi, bận công việc riêng nên không thể gắn bó mãi với Táo Quân. Chuyển giao thế hệ là điều khó tránh, nên cho nghệ sĩ trẻ cơ hội và thời gian để hòa nhập. Nhưng việc thay đổi format cũng có nguy cơ mất đi bản sắc và không đáp ứng được kỳ vọng của khán giả trung thành.
Dự kiến Táo Quân 2025 năm nay trở lại với dàn diễn viên cũ sau nhiều năm tìm cách “thay máu”. Tổng quan kịch bản được đánh giá sẽ có nhiều chất liệu khi năm 2024 xảy đến nhiều biến cố, nhiều thay đổi lớn trong các lĩnh vực, bộ ngành.
Nhưng những năm kế tiếp, rất có thể Táo Quân sẽ đổi mới vì ê kíp chương trình đã từng nhắc đến điều này nhiều lần và đây là điều bắt buộc phải làm.
Tuy nhiên cần thay đổi nhỏ trong khuôn khổ, mỗi sự thích nghi hợp lý sẽ giúp Táo Quân vẫn là điểm hẹn đặc biệt trong đêm giao thừa mà không mất đi tinh thần đã làm nên bản sắc của chương trình.
Backstage News
