Tết Songkran 2024 diễn ra ngày 12-16/4/2024. Tuy nhiên, nhiều địa phương tại Thái Lan tổ chức sự kiện từ ngày 4/4, kéo dài lễ hội theo truyền thống.
Có nhiều cách khác nhau để chúng ta ăn mừng năm mới trên khắp thế giới, từ các nước phương Tây bắn pháo hoa cho đến người Trung Quốc tổ chức múa lân và đèn lồng. Tuy nhiên, Thái Lan có một trong những cách đón năm mới đặc biệt nhất, đó là Lễ hội Songkran.
Nội dung
Thông tin cơ bản về Songkran
Sau đây là 10 thông tin cơ bản về Songkran – một trong những sự kiện cũng như thời điểm quan trọng bậc nhất đối với toàn thể người dân tại Thái Lan:
- Lễ hội té nước : Songkran thường được gọi là “Lễ hội té nước” vì một trong những phong tục quan trọng của lễ hội này là ném nước vào nhau. Hành động này tượng trưng cho việc gột rửa những điều bất hạnh trong năm vừa qua và chào đón một năm mới với một khởi đầu mới.
- Nghi lễ truyền thống : Ngoài các trận chiến dưới nước, Songkran còn có nhiều nghi lễ truyền thống khác nhau. Những việc này có thể bao gồm việc đến thăm các ngôi chùa để làm công đức, cúng dường thức ăn cho các nhà sư, đổ nước lên các bức tượng Phật và cầu xin sự ban phước từ những người lớn tuổi bằng cách đổ nước thơm lên tay họ.
- Thời gian dành cho gia đình : Songkran là thời gian để các gia đình quây quần bên nhau và ăn mừng. Nhiều người trở về quê hương để dành thời gian cho người thân, khiến đây trở thành một trong những thời điểm bận rộn nhất đối với ngành du lịch ở Thái Lan.
- Lễ kỷ niệm đường phố : Các thành phố lớn ở Thái Lan, đặc biệt là Bangkok, Chiang Mai và Pattaya, được biết đến với những lễ kỷ niệm đường phố sôi động trong dịp Songkran. Mọi người tụ tập trên đường phố được trang bị súng nước, xô và vòi để tham gia các trận đấu nước thân thiện với người lạ và người qua đường.
- Trang phục truyền thống : Trong lễ hội Songkran, có thể thấy mọi người mặc trang phục truyền thống của Thái Lan như sarong và áo sơ mi hoa. Một số người cũng có thể đeo những vòng hoa đầy màu sắc, đặc biệt khi tham gia các nghi lễ tôn giáo.
- Đồ ăn và đồ uống : Giống như bất kỳ lễ kỷ niệm nào của người Thái, đồ ăn đóng một vai trò quan trọng trong lễ Songkran. Các món ăn truyền thống như khao chae (cơm ngâm nước thơm hoa nhài ăn kèm với nhiều món ăn kèm), som tam (gỏi đu đủ) và xôi xoài thường được thưởng thức trong lễ hội. Ngoài ra, nhiều người còn thích đồ ngọt và món tráng miệng của Thái Lan.
- Các biện pháp phòng ngừa an toàn : Mặc dù Songkran là một dịp vui vẻ nhưng điều cần thiết là phải thực hành các biện pháp an toàn, đặc biệt là trong các trận chiến dưới nước. Người dân và du khách tham dự phải thận trọng với các bề mặt trơn trượt, hạn chế tạt nước vào người đi xe máy hoặc những người không muốn tham gia và luôn uống đủ nước suốt cả ngày.
- Tôn trọng truyền thống : Điều quan trọng là người tham dự phải luôn tôn trọng ý nghĩa văn hóa và tôn giáo của Songkran. Mặc dù các trận đấu nước rất thú vị nhưng người dân Thái Lan luôn chú trọng tham gia các nghi lễ truyền thống và thể hiện sự tôn kính khi đến thăm các ngôi chùa.
- Sức hấp dẫn quốc tế : Songkran đã trở nên phổ biến ngoài Thái Lan và được cộng đồng người Thái tổ chức ở nhiều nơi trên thế giới.
- Thời gian : Mặc dù ngày chính thức của Songkran là từ ngày 13 đến ngày 15 tháng 4 nhưng lễ hội thường kéo dài vài ngày, đặc biệt là ở các khu du lịch và thành phố lớn. Một số nơi có thể bắt đầu tổ chức lễ kỷ niệm sớm hơn vài ngày và tiếp diễn trong vài ngày sau những ngày chính.
Ngoài ra, Songkran cũng đã gặp những biến cố trong thời điểm đại dịch giống như nhiều lễ hội trên thế giới lúc bấy giờ.
Năm 2019, Tết Songkran ở Thái Lan bị hạn chế ở một số địa điểm để chuẩn bị cho sự kiện đăng quang của vị vua thứ 10.
Năm 2020, 2021, lễ hội truyền thống này bị hủy bỏ do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Năm 2022, Thái Lan tái tổ chức Songkran, nhưng chỉ tiến hành các nghi thức tôn giáo truyền thống. Mọi hoạt động thu hút đông người đều bị cấm, đề phòng dịch bệnh.
Phải đến 2023, Songkran mới thực sự trở lại với tất cả sự sôi động, cuồng nhiệt. Súng bắn nước, vòi xịt và bột màu, lễ hội té nước lại diễn ra khắp Bangkok, Phuket, Chiang Rai, Udon Thani…, thu hút hàng triệu người dân, du khách cùng xuống đường chào đón năm mới của người Thái.
Bội thu
Cơ quan Quản lý sân bay Thái Lan (AOT) cho biết số lượng chuyến bay hoạt động trong kỳ nghỉ lễ Songkran năm 2023 tăng trưởng đáng kể với tổng cộng 14.000 chuyến đến – đi khắp cả nước. Trong đó, số lượng chuyến bay quốc tế tăng đến 219%, với khoảng 2,37 triệu hành khách.
Trong khi đó, theo Cơ quan Du lịch Thái Lan (TAT), Songkran 2023 thu hút hơn 300,000 du khách quốc tế, tăng 525% so với cùng kỳ năm 2022. Các biện pháp phòng dịch vào năm 2022 là một lý do khiến lượng khách gia tăng đáng kể vào năm sau đó. Tuy vậy, con số ấn tượng nêu trên cho thấy sức hút không nhỏ của Tết Thái Lan với khách ngoại.
Khảo sát về hành vi chi tiêu trong dịp lễ Songkran 2023, Đại học Thương mại Thái Lan ước tính nền kinh tế nội địa thu về 1,25 tỷ baht, tăng 17% so với năm trước với 1,06 tỷ baht.
Còn dịp Songkran năm nay, ngày 13/3, tờ Bangkok Post dẫn tin từ TAT dự báo rằng lễ hội sẽ thu hút khoảng 510.000 du khách quốc tế và 4,29 triệu chuyến đi nội địa, tạo ra doanh thu ước tính lên đến 24,4 tỷ baht trong kỳ nghỉ kéo dài 5 ngày.
Tỷ lệ đặt phòng ở các khách sạn Thái Lan vào dịp Songkran luôn ở mức rất cao. Ảnh: @anantarasiambangkok, @travel_hyeoni.
Giám đốc TAT Thapanee Kiatphaibool cho biết doanh thu từ kỳ nghỉ lễ Songkran năm nay được ước tính sẽ tăng 49% so với cùng kỳ năm trước. Tại Bangkok, nơi lễ hội được tổ chức tại Đại lộ Ratchadamnoen Klang ngày 11-15/4, dự kiến sẽ đạt doanh thu 3,7 tỷ baht từ 635.590 chuyến đi nội địa.
Trong khi đó, đảo Phuket dự kiến sẽ đón khoảng 264.350 du khách, tạo ra ít nhất 7 tỷ baht doanh thu. Tỷ lệ đặt phòng khách sạn tại Phuket hiện đã đạt gần 80%, mặc dù đang trong mùa thấp điểm du lịch.
Ngoài ra, chính quyền tỉnh Chiang Mai thuộc phía Bắc Thái Lan, thông báo rằng lễ hội Songkran sẽ kéo dài đến 10 ngày ở thành phố, bắt đầu từ hôm nay 4/4, thu hút hàng triệu khách du lịch và tạo ra doanh thu 20 tỷ baht.
Ông Paisarn Sukjarean, Chủ tịch Hiệp hội Khách sạn phía Bắc Thái Lan, cho biết lượng du khách nước ngoài đặt phòng khách sạn ở Chiang Mai đang tăng dần và dự kiến 60% số phòng khách sạn sẽ được lấp đầy trong dịp Tết Songkran.
Đồng thời, theo Thai PBS, bà Anoma Wongyai, Giám đốc Du lịch Thái Lan văn phòng Pattaya, tiết lộ rằng số lượng đặt phòng trong kỳ nghỉ lễ Songkran tại đây tăng 83%, tương đương với hơn 330.000 khách du lịch. Pattaya dự kiến sẽ thu về 4,7 triệu USD trong kỳ nghỉ dài ngày này.
Mặt tối
Songkran rõ ràng mang lại doanh thu lớn cho các địa phương, đặc biệt là những nơi là điểm du lịch nổi tiếng. Tuy nhiên, đối với nhiều người, lễ hội này lại là nỗi ám ảnh bởi tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, tai nạn hoặc quấy rối.
Một trong những điểm tiêu cực khi nhắc tới lễ hội này là tai nạn giao thông.
Theo số liệu mới nhất từ Statista, các yêu cầu bảo hiểm nhân thọ do chấn thương tai nạn xe hơi trong lễ hội Songkran ở Thái Lan tăng từ 39 triệu baht năm 2010 đến 139 triệu baht năm 2023.
Còn theo The Nation, trong ngày 11-16/4/2023 (lễ hội Songkran năm ngoái), có đến 2.008 vụ tai nạn giao thông, làm 2.005 người bị thương và 236 người thiệt mạng. So với năm trước đó, số người bị thương tăng 18%, tổng số vụ tai nạn tăng 16%.
Cúng dường cho các nhà sư là một trong những hoạt động nổi bật trong lễ hội Songkran người Thái. Ảnh: @tessa_hon_consul, @armink777.
Trong đó, Bangkok ghi nhận tỷ lệ ca tử vong cao nhất với 20 người trong các vụ tai nạn giao thông. Tỉnh Nan, nằm ở phía Bắc Thái Lan, báo cáo tai nạn giao thông cao nhất với 62 vụ, làm 63 người bị thương.
Chỉ tính riêng ngày 16/4/2023 đã có 263 vụ tai nạn làm 268 người bị thương và 36 người tử vong. Nguyên nhân phổ biến của các vụ tai nạn bao gồm lái xe quá tốc độ (chiếm 39%) và sử dụng rượu bia khi tham gia giao thông (chiếm 24%). Tỷ lệ tai nạn xe máy chiếm đến 78%.
Weerakit Hanpariphan, Cục trưởng Cục quản chế Thái Lan, cho biết trong vòng 6 ngày, tòa án đã ra lệnh quản chế đối với 6.705 trường hợp sử dụng rượu bia khi lái xe, 230 trường hợp sử dụng ma túy và 23 trường hợp lạng lách, đánh võng.
Tiếp đó, chính vì là sự kiện tập trung đông người bậc nhất tại Thái Lan, lễ hội cũng không thoát khỏi tình trạng quấy rối xảy ra trong thời gian diễn ra.
Đáng chú ý, một nghiên cứu do Tổ chức Phong trào Tiến bộ Phụ nữ và Nam giới (WMP) thực hiện chỉ ra rằng 50% phụ nữ và bé gái bị quấy rối, sàm sỡ trong các lễ hội. Trong đó, Songkran, sự kiện gồm hàng nghìn người vui chơi trên phố, tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
Nhiều năm qua, Thái Lan tăng cường sự hiện diện của cảnh sát và tạo ra các khu vực an toàn tại Songkran, khuyến khích nạn nhân báo cáo sự cố, nhưng tình hình vẫn chưa được cải thiện.
Ngoài ra, nguy cơ mắc các bệnh về da và tiêu hóa là không tránh khỏi vì tiếp xúc với nước trong lễ hội.
Bệnh da liễu sau khi chơi té nước cũng là một vấn đề nghiêm trọng. Nước được sử dụng để té lên người ở nhiều nơi tại Chiang Mai bị coi là bẩn do có màu nâu. Ngoài ra, hoạt động quá sức của du khách trong thời điểm nhiệt đới nhất của năm, khi họ bị dội nước đá nhiều, dễ dẫn đến các vấn đề về sức khỏe như cảm lạnh, theo SCMP.
Đại chiến súng nước là hoạt động được nhiều khách du lịch tham gia. Ảnh: @_eulachin.
Cuối cùng, không thể không nhắc tới vấn đề lãng phí nước khi nói tới Songkran.
Theo Bangkok Post, đầu tháng 12/2023, Paetongtarn Shinawatra, lãnh đạo Đảng Pheu Thai, đồng thời cũng là Chủ tịch Chiến lược Quyền lực mềm Quốc gia (NSPSC), tuyên bố Tết Songkran dự kiến sẽ không chỉ tổ chức trong 3 ngày mà suốt cả tháng.
Ngay sau đó, cơ quan này rút lại tuyên bố, tuyên bố lễ hội vẫn được tổ chức khoảng 5 ngày như truyền thống. Còn các sự kiện văn hóa khác sẽ được tổ chức trên toàn quốc trong cả tháng.
Động thái này diễn ra sau những chỉ trích nặng nề về việc tổ chức Songkran cả tháng là không thực tế vì gây lãng phí nước rất lớn và làm gia tăng tai nạn giao thông.
Theo Thai PBS, việc chơi Songkran liên tục trong cả tháng khiến lượng nước lãng phí rất lớn. Điều này có thể làm trầm trọng hiện tượng El Nino, gây ra hiện tượng hạn hán và thiếu nước trầm trọng.
Theo Tạp chí điện tử Tri thức
