Sân khấu thực cảnh đã trở thành một khái niệm không mấy xa lạ với khán giả khi tại Việt Nam đã có nhiều chương trình/show diễn tương tự như vậy với nhiều concept độc đáo khác nhau.
Sân khấu thực cảnh đã và đang trở thành một xu hướng nghệ thuật biểu diễn đầy ấn tượng tại Việt Nam cũng như trên thế giới. Với sự kết hợp giữa không gian thiên nhiên hùng vĩ, công nghệ hiện đại và những màn trình diễn sống động, loại hình này không chỉ tạo nên trải nghiệm nghệ thuật độc đáo mà còn là cầu nối đưa văn hóa truyền thống đến gần hơn với khán giả. Tuy nhiên, để có được một chương trình thực cảnh thành công, các nhà tổ chức và đạo diễn phải đối mặt với không ít thách thức, từ khâu dàn dựng, bảo đảm an toàn đến duy trì sự hấp dẫn lâu dài.
Nội dung
Sự Công Phu Trong Dàn Dựng
Khác với sân khấu thông thường trong nhà hát hay trung tâm sự kiện, sân khấu thực cảnh tận dụng tối đa cảnh quan thiên nhiên, từ núi non, sông nước đến các công trình di sản. Chính điều này đã giúp các vở diễn không chỉ mang tính nghệ thuật mà còn phản ánh được những giá trị văn hóa đặc sắc của từng vùng miền.
Một trong những yếu tố làm nên sự thành công của sân khấu thực cảnh là sự kết hợp giữa dàn dựng hoành tráng và các kỹ thuật trình diễn công phu. Các chương trình nổi bật như “Ký Ức Hội An”, “Tinh Hoa Bắc Bộ”, hay “Vũ Điệu Trên Mây” đều sở hữu sân khấu rộng lớn, sử dụng hàng trăm diễn viên, kết hợp với hệ thống ánh sáng, âm thanh, nhạc nền được đầu tư tỉ mỉ. Những màn trình diễn không chỉ đơn thuần là múa hát mà còn đòi hỏi sự đồng bộ giữa hiệu ứng sân khấu, màn hình LED, pháo hoa và thậm chí là cả yếu tố thiên nhiên như nước và lửa.
Chẳng hạn, chương trình “Ký Ức Hội An” – một trong những vở diễn thực cảnh thành công nhất tại Việt Nam – đã huy động hơn 500 diễn viên, sử dụng sân khấu rộng tới 25.000m², kết hợp hài hòa giữa nghệ thuật biểu diễn, âm thanh ánh sáng và bối cảnh thiên nhiên. Những vở diễn như vậy không chỉ cần sự đầu tư lớn mà còn yêu cầu sự phối hợp chính xác giữa các khâu, từ đạo diễn, biên đạo múa, kỹ thuật viên đến diễn viên.
Những Thách Thức Không Nhỏ
Mặc dù mang đến trải nghiệm nghệ thuật độc đáo, sân khấu thực cảnh cũng đặt ra nhiều thách thức lớn đối với nhà tổ chức.
1. Điều Kiện Tự Nhiên
Một trong những khó khăn lớn nhất của sân khấu thực cảnh chính là yếu tố thời tiết. Mưa bão, gió lớn, hay thậm chí là độ ẩm cao cũng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ chương trình. Vì sân khấu thường được đặt ngoài trời, hệ thống âm thanh, ánh sáng cần được bảo vệ kỹ lưỡng trước điều kiện khắc nghiệt. Bên cạnh đó, việc dàn dựng trong môi trường tự nhiên cũng phải cân nhắc đến yếu tố bảo tồn cảnh quan, tránh tác động tiêu cực đến môi trường.
2. Độ An Toàn Cho Diễn Viên và Khán Giả
Sân khấu thực cảnh thường có quy mô lớn với các yếu tố như nước, lửa, hay các màn trình diễn trên cao. Điều này đặt ra yêu cầu cực kỳ nghiêm ngặt về an toàn lao động. Các diễn viên phải được huấn luyện kỹ càng để thực hiện những động tác phức tạp, trong khi ban tổ chức phải đảm bảo hệ thống kỹ thuật hoạt động trơn tru, tránh xảy ra sự cố nguy hiểm.
3. Bài Toán Tài Chính
Sân khấu thực cảnh đòi hỏi mức đầu tư khổng lồ. Một vở diễn như “Ký Ức Hội An” tiêu tốn khoảng 10 triệu USD, chưa kể chi phí vận hành liên tục. Trong khi đó, các suất diễn cần đạt được lượng khán giả nhất định để có thể hoàn vốn và sinh lời. Đây là một rủi ro lớn, đặc biệt khi mô hình này còn mới tại Việt Nam.
“Các nước thực hiện sân khấu thực cảnh cũng gặp khó như chúng ta. Họ cũng phải đầu tư chi phí rất tốn kém và chịu thua lỗ trong thời gian đầu. Cái chính vẫn là khâu thiết kế nội dung vở diễn hấp dẫn và quảng bá để du khách biết mà tìm đến” – PGS-TS Nguyễn Thị Minh Thái thông tin với báo Người Lao Động.
Có thể nói sân khấu thực cảnh là một sự phát triển vượt bậc trong việc khai thác nghệ thuật để thúc đẩy du lịch, quảng bá hình ảnh địa phương. Nhưng cuộc chơi này cũng vô cùng tốn kém, có những yêu cầu rất cao như phải có không gian rộng cùng nhiều thiết bị kỹ thuật hiện đại, số lượng diễn viên đông đảo. Minh chứng vở diễn “Ký ức Hội An” đã tiêu tốn kinh phí khoảng 10 triệu USD.
“Tiền bạc, quy mô, sức hấp dẫn và tiềm năng của sân khấu thực cảnh là điều không thể phủ nhận. Tuy nhiên, điều mọi người quan tâm chính là chất lượng của sản phẩm đó. Thực tế cho thấy một số vở thực cảnh lại xem nhẹ việc đầu tư trang phục đúng với từng triều đại mà vở diễn phản ánh” – NSND Trần Minh Ngọc quan ngại.
Theo các chuyên gia sân khấu thực cảnh là một xu hướng tất yếu nhưng cần đặc biệt lưu tâm trong việc phối hợp giữa nhà đầu tư và những người làm nghề thật sự có tâm, có tầm để bảo đảm chất lượng nghệ thuật: “Để có được một tác phẩm sân khấu thực cảnh là không đơn giản. Kinh phí đầu tư là vấn đề được đặt ra nhưng ngay cả khi được đầu tư lớn cũng chưa thể bảo đảm thành công. Sân khấu thực cảnh còn đòi hỏi người làm nghề tâm huyết và am hiểu sâu sắc văn hóa Việt mới có thể làm tốt vai trò và sứ mệnh du lịch gắn với văn hóa” – NSND Trần Minh Ngọc nhấn mạnh.
Theo các chuyên gia, để đạt hiệu quả tài chính, các nhà đầu tư cần có chiến lược kinh doanh bền vững, bao gồm việc tối ưu hóa giá vé, mở rộng thị trường khách quốc tế, cũng như liên kết với các công ty du lịch để đưa sân khấu thực cảnh vào hành trình tour. Một số mô hình trên thế giới như “Ấn Tượng Lệ Giang” (Trung Quốc) hay “Cinéscénie” (Pháp) đã thành công khi tạo ra nguồn doanh thu ổn định từ du lịch kết hợp văn hóa.
Sân khấu thực cảnh là một xu hướng đầy tiềm năng nhưng cũng đi kèm với những thách thức lớn. Để phát triển bền vững, mô hình này cần có sự đầu tư dài hạn, chiến lược quản lý hiệu quả và sự sáng tạo không ngừng. Chỉ khi kết hợp được yếu tố nghệ thuật, công nghệ hiện đại và chiến lược kinh doanh thông minh, sân khấu thực cảnh mới thực sự trở thành một sản phẩm văn hóa – du lịch hấp dẫn và bền vững.
Backstage News
