Trung thu ở các nước Châu Á như thế nào?

Tết Trung Thu ở Việt Nam có gì khác với Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Singapore, Malaysia, Philippines, Trung Quốc

Ngày Rằm tháng Tám được biết đến là ngày lễ Tết Trung thu ở một số quốc gia châu Á. Vậy, những quốc gia ấy tổ chức Tết Trung thu như thế nào? Giống như tại Trung Quốc là ăn bánh, uống trà, ngắm trăng, hay họ cũng có những cách “chơi Trung thu” riêng?

Nội dung

Việt Nam

Tại Việt Nam, Tết Trung thu còn được gọi là Tết Thiếu nhi. Vào ngày này, trẻ con thường được người lớn mua cho các loại lồng đèn đủ màu sắc và những chiếc mặt nạ ngộ nghĩnh. Người dân Việt Nam cũng dành thời gian đặc biệt sau khi thu hoạch vụ mùa này để làm lễ thờ cúng, dâng hương nhằm bày tỏ lòng biết ơn Thổ Địa đã giúp họ có mùa gặt bội thu.

Nhắc đến Trung thu ở Việt Nam thì không thể không nhắc đến Sự tích Chú Cuội cung trăng được truyền miệng từ bao đời, rồi đám trẻ con sẽ cùng nhau rước đèn quanh khu phố, miệng ê a câu hát “Tết Trung thu rước đèn đi chơi, em rước đèn đi khắp phố phường…” quen thuộc, trên tay mỗi đứa trẻ là những lồng đèn khung tre bọc giấy kính đủ sắc màu, hoặc là những chiếc lồng đèn giấy, lồng đèn làm từ lon nước ngọt, hoặc một chiếc lồng đèn kéo quân hoặc cả là kiểu “lồng đèn” chạy bằng pin xịn xò… Dịp này, mọi người còn được thưởng thức các màn trình diễn múa lân sư rồng vô cùng đặc sắc và mãn nhãn nữa.

Năm nay do tình hình Covid-19 diễn biến phức tạp nên các lễ hội Trung Thu trên cả nước không được tổ chức như hàng năm.

Hàn Quốc

Tết Trung thu tại Đại Hàn Dân Quốc còn được gọi với cái tên “Chuseok”. Người dân xứ kim chi có truyền thống dành ngày lễ này để đi tảo mộ, dâng cúng tổ tiên các loại hoa trái và ngũ cốc vừa được thu hoạch. Quốc phục của Hàn Quốc – Hanbok, chính là trang phục thường được mặc vào dịp lễ Chuseok. Đây chính là một trong những lễ hội quan trọng bậc nhất của quốc gia này.

Lễ Chuseok cũng được coi là ngày đoàn viên, và vì dịp lễ này, mọi người đều có một kỳ nghỉ kéo dài 3 ngày nên người người đều dành thời gian để về nhà, gia đình tề tựu bên nhau, cũng như thăm viếng họ hàng, người thân, bạn bè… và cùng chia sẻ cho nhau những món quà đặc biệt, bao gồm những giỏ trái cây có lê và táo hoặc những chai dầu ăn.

Tương tự như bánh trung thu, món ăn đặc biệt vào dịp lễ này tại Hàn chính là món bánh songpyeon, một loại bánh gạo đặc biệt với phần vỏ bánh làm từ bột gạo, màu sắc vỏ bánh đa dạng, nước màu trộn trong vỏ được chiết xuất từ các nguyên liệu tự nhiên, phủ bao lấy phần nhân ngọt đầy, bánh thường được nặn thành hình nửa vầng trăng.

Nhật Bản

Tại Nhật, Tết Trung thu được gọi với cái tên “Tsukimi” hay “Otsukimi”, nghĩa là “ngắm trăng”. Vào ngày này, người dân sẽ mặc trang phục Kimono truyền thống, cùng nhau ca hát, nhảy múa và rước kiệu đến đền thờ. Trẻ em thường sẽ tìm nhặt và mang cỏ may mắn về nhà để cầu phúc, đồng thời dùng để trang hoàng nhà cửa. Người Nhật cũng cầu nguyện cho hạnh phúc và bình an trong ngày lễ này.

Nếu người Việt tưởng tượng rằng trên cung trăng có cây đa và chú Cuội thì người Nhật cho rằng có thỏ sống trong vương quốc của thần mặt trăng bất tử, và thỏ đã giã bột làm bánh Mochi vào những đêm Otsukimi.

Một trong những truyền thuyết về loài thỏ mà trẻ em Nhật Bản yêu quý nhất có nguồn gốc từ thần thoại Ấn Độ. Truyền thuyết kể về ba con vật: Khỉ, Cáo và Thỏ được Chúa thử. Một ngày nọ, Chúa biến thành một ông già, đến xin ăn cho họ. Trong khi Khỉ nhanh chóng trèo lên cây hái nhiều quả ngon, Cáo trộm lễ vật ở mộ để đưa cho ông lão thì Thỏ không có gì. Để đưa thức ăn cho ông lão, Thỏ đã lao mình vào đống lửa để quyên góp chính mình. Cảm động trước tấm lòng của Thỏ, Thần đã hồi sinh Thỏ và đưa lên cung trăng để vinh danh trước mặt mọi người.

Thay vì bánh trung thu, người Nhật có riêng cho mình một món ăn để dùng vào dịp lễ đặc biệt này. Dango, hay còn gọi là bánh trôi Nhật, là một loại bánh làm từ bột gạo và khá giống với Mochi. Dango có rất nhiều hình dạng và màu sắc khác nhau, nhưng nhìn chung là một món bánh ngọt, thường có nhân làm từ đậu, được dùng kèm với trà xanh.

Thái Lan

Người Thái gọi ngày lễ này với cái tên “Lễ hội cầu trăng”. Do ảnh hưởng khá nhiều bởi các văn hóa dân gian Trung Hoa, vào dịp lễ này, mọi người có thể dễ dành tìm thấy vô số các quầy hàng bán bánh trung thu và cả nến, nhang dành cho việc thờ cúng… ở khắp mọi nơi, đặc biệt là tại Bangkok. Rằm tháng Tám cũng là dịp để các gia đình tổ chức bữa tối sum họp, mọi người quây quần bên nhau, sau đó cùng nhau tổ chức lễ cúng trăng vào ban đêm.

Họ cũng tôt chức các nghi lễ thờ cúng khác như làm cổng tò vò bằng đường mía, tập trung trước cổng tò vò này thắp hương, thờ cúng và cùng cầu nguyện cho nhau. Mâm cỗ của người Thái dành cho dịp này thường phải có bánh trung thu, bưởi và đào (bởi 2 loại trái cây này, đặc biệt là bưởi thì có hình tròn lớn, mang ý nghĩa tương tự như “đoàn viên” của bánh trung thu). Họ dâng mâm cúng lên thần Guanyin Bodhisattva và Tám Vị thần Bất tử để cầu phước và tạ ơn, bởi theo quan niệm dân gian tại Thái Lan, những vị thần này chính là người bảo vệ và phù hộ cho thế giới.

Singapore

Vì cộng đồng người Hoa ở Singapore chiếm ít nhất 74% tổng dân số, nên Lễ hội Trung thu là một trong những lễ kỷ niệm địa phương lớn nhất trong thành phố. Tết Trung thu tại đây cũng là một ngày lễ rất quan trọng, ẩn chứa những ý nghĩa đã tồn tại lâu đời. Người dân đảo quốc sư tử cũng nhân dịp này để gặp gỡ, giao lưu, thăm hỏi, gần gũi nhau nhiều hơn. Họ bày tỏ cho nhau những lời chúc tốt đẹp, tặng bánh trung thu như một món quà thay cho lời biết ơn và các câu chúc nghĩa tình. Bánh trung thu ở Singapore nổi tiếng với đa dạng, phong phú sắc màu hơn hẳn những nơi khác.

Một yếu tốt đặc biệt rong dịp Tết Trung thu tại Singapore chính là việc trang trí lồng đèn. Mọi người cứ vào khoảng thời gian này sẽ dành thời gian để làm ra những chiếc lồng đèn đẹp nhất để trang hoàng nhà cửa, đèn lồng với đa dạng kiểu dáng, màu sắc cũng được treo khắp nơi trên phố. Giống như bánh trung thu, người dân Singapore đã coi việc chơi lồng đèn là một yếu tố không thể thiếu trong dịp lễ đặc biệt này.

Người dân và các đoàn hội nghệ thuật cùng nhau tạo ra không khí lễ hội vô cùng tuyệt vời, khi mà các buổi biểu diễn nghệ thuật, các cuộc diễu hành được tổ chức vô cùng quy mô, các cuộc thi như thi trang trí lồng đèn, tổ chức các show thiết kế nhân vật hoạt hoạt… đều được hưởng ứng vô cùng náo nhiệt.

Malaysia

Là một trong những quốc gia có đông đảo người Hoa cư ngụ, cách ăn mừng lễ Tết Trung thu tại Malaysia cũng khá giống với Trung Quốc. Đặc biệt, vào những ngày giáp lễ và cả vài ngày sau đó nữa, khắp nơi tại Malaysia đều sẽ thấy sự hiện diện của bánh trung thu và lồng đèn.

Món bánh “đặc trưng” này sẽ dễ dàng được tìm thấy ở bất cứ đâu, dù là siêu thị, hàng quán, nhà hàng sang trọng hay ở những cửa hàng nhỏ bên đường. Các tấm áp phích và chương trình truyền hình đều có sự hiện diện của những mẫu quảng cáo giới thiệu về bánh trung thu. Đặc biệt hơn nữa, dịp Tết Trung thu tại Penang, mọi người sẽ được trải nghiệm một không khí lễ hội hoàn toàn khác biệt và độc đáo, bởi nơi đây dường như trở thành “thành phố lồng đèn” cực kỳ nhộn nhịp, tràn đầy màu sắc những cũng không kém phần huyền ảo, lung linh. Mọi người cũng được thưởng thức màn trình diễn lân sư rồng vô cùng sáng tạo, độc đáo và chuyên nghiệp trên những con đường tại đây.

Philipines

Tết Trung thu là một ngày lễ trọng đại của Hoa kiều tại Philippines. Khi đến nơi, khu phố Tàu ở Manila , thủ đô của Philippines, tràn ngập không khí náo nhiệt

Bên cạnh việc sáng tạo và bày bán vô số các loại bánh trung thu khác nhau, Tết Trung thu ở Philipines còn nổi tiếng với đa dạng những cuộc diễu hành vô cùng hoành tráng. Những đoàn diễu hành lân-sư-rồng, các xe hoa, các nhóm người vận lên mình những trang phục dân tộc vô cùng hay ho, thú vị… đều là những dấu ấn khó mà phai mờ với những ai đã từng thưởng thức qua.

Những chiếc bánh trung thu khổng lồ được trưng bày trong lễ kỷ niệm Tết Trung thu tại một trung tâm mua sắm ở Khu phố Tàu ở Manila, Philippines, ngày 17 tháng 9 năm 2021.

Trung Quốc

Tết Trung thu (中秋节), còn được gọi là “Lễ hội trông trăng” là một trong những lễ kỷ niệm hàng năm quan trọng nhất ở Trung Quốc.

Lịch sử của Tết Trung thu có từ 3000 năm trước, đến thời nhà Thương (khoảng 1600–1046 trước Công nguyên). Các hoàng đế Trung Quốc có phong tục cúng trăng hàng năm để cầu mong một mùa màng bội thu.

Các lễ hội đã trở nên phổ biến trong triều đại nhà Đường và nhà Tống (618-1279) và người ta biết rằng Trung thu được tổ chức như một lễ hội lần đầu tiên vào thời Bắc Tống (960–1127).

Sự kiện này là cơ hội để người Trung Quốc dành thời gian quây quần bên gia đình và những người thân yêu, đồng thời cũng là dịp để người dân địa phương và khách du lịch tham gia các hoạt động khác nhau như diễu hành đèn lồng, ngắm trăng, ăn thức ăn thu hoạch và xem những màn múa rồng rực lửa.