Đặt câu hỏi cho những fan hâm mộ EDM: Ai đã phát minh ra EDM? Những cái tên đầu tiên có thể là Carl Cox, Jeff Mills hoặc Richie Hawtins. Những cái tên này rất quen thuộc và đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử và sự phát triển của âm nhạc điện tử nhưng liệu họ có phải là những cái tên đầu tiên?
Nội dung
EDM là gì?
EDM là viết tắt của “Electronic Dance Music” – một thể loại âm nhạc điện tử được tạo ra từ những năm 1970 tại các buổi tiệc tại các thành phố như New York và Chicago, Mỹ. Các nghệ sĩ, DJ và producers sử dụng các thiết bị kỹ thuật số như synthesizer, sequencer, drum machine và sampler để tạo ra âm thanh độc đáo, năng động phù hợp với không khí của buổi tiệc.
Thể loại này trở nên phổ biến vào những năm 1980/1990 bằng cách kết hợp các yếu tố từ Hip Hop và disco. EDM đã không ngừng phát triển kể từ đó với nhiều thể loại phụ như trap, hardstyle, future house… và hơn 500 thể loại phụ của nhạc điện tử.
Ngày nay, EDM là một trong những thể loại âm nhạc thịnh hành nhất.
EDM được đưa ra công chúng toàn cầu thông qua các festival âm nhạc quốc tế được tổ chức trong suốt những năm qua như Tomorrowland, Ultra Music Festival hay Electric Daisy Carnival… luôn thu hút sự tham gia của hàng nghìn người yêu âm nhạc từ khắp nơi trên thế giới.
Sự ra đời của nhạc điện tử
Nguồn gốc củaElectronic Dance Music là Electronic Music.Chúng ta có thể thấy EDM hiện nay đến từ nhiều phong cách âm nhạc. Chủ yếu là Disco & Hip Hop.
Tuy nhiên, EDM là một thể loại lớn bao gồm các thể loại phụ như house, techno, electro house và nhiều thể loại khác. Dấu vết đầu tiên của nhạc điện tử xuất hiện vào cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20 với những tác phẩm như piano điện của Elisha Gray & Alexander Graham Bell hay Theremine của Leven Theremin.
Nhạc điện tử khi đó không được phát trên radio mà chỉ dành cho các buổi biểu diễn công cộng. Lý do chính là các nhạc cụ điện tử không dành cho công chúng.
Thuật ngữ âm nhạc điện tử và nhạc cụ điện tử xuất hiện đầu tiên vào năm 1907 trong cuốn sách “Bản phác thảo New Esthetic of Music from Ferruccio Busoni”.
Sự phát triển của nhạc điện tử
Khoảng nửa đầu thế kỷ 20, nhạc điện tử hầu như chỉ giới hạn trong bản các thử nghiệm âm thanh.
Tuy nhiên, nửa sau của thế kỷ 20, do sự phát triển và dân chủ hóa của công nghệ, âm nhạc điện tử ngày càng trở nên dễ tiếp cận. Trong thời kỳ này cũng đã xuất hiện những bộ tổng hợp âm thanh huyền thoại như Buchia, Synket hay Moog.
Năm 1963, Doctor Who là một trong những bài nhạc điện tử lần đầu tiên sử dụng cho đại chúng.
Vào cuối những năm 1960, Wendy Carlos (tên khai sinh là Walter) đã phổ biến nhạc điện tử với hai album: Switched-On-Bach & The Well-Tempered tổng hợp. Những tác phẩm này cải biên các đoạn nhạc baroque bằng bộ tổng hợp Moog.
Wendy Carlos giới thiệu bộ tổng hợp Moog vào năm 1970:
Ngay sau đó, vào những năm 1970, làn sóng âm nhạc điện tử phát triển mạnh mẽ với sự đóng góp tích cực của Giorgio Moroder (Cha đẻ của Disco) và ban nhạc Kraftwerk – Ban nhạc cách tân của thể loại nhạc điện tử, đồng thời cũng là những người đầu tiên mang thể loại này phổ biến tới công chúng.
Tuy nhiên phải đến năm 1977 mới có bản nhạc đầu tiên sử dụng hoàn toàn các nhạc cụ điện tử có tên là I Feel Love bởi Donna Summer & Giorgio Moroder.
Đây là sản phẩm âm nhạc nhạc đầu tiên sử dụng hoàn toàn chất liệu nhạc điện tử. Đánh dấu chính thức khai sinh ra một thể loại mới mang tên EDM.
Sự trỗi dậy của nhạc Synthpop, Post-Disco và Electro vào những năm 1980
Nhạc Synthpop – một thể loại nhạc pop sử dụng các nhạc cụ điện tử (synthesizer, drum machine) được tạo ra và phát triển cùng với nhạc House và nhạc điện tử trong những năm 80. Đồng thời, dòng nhạc này đã được biết đến và sản xuất trong ngành công nghiệp âm nhạc chính thống ở Châu Âu.
Thể loại này tự phát triển nhờ sự phát triển của các nhạc cụ điện tử. Bộ tổng hợp mới, máy đánh trống và những đổi mới như MIDIđóng một vai trò to lớn trong sự phát triển của EDM.
MIDI (Musical Instrument Digital Interface) là một chuẩn giao tiếp giữa các thiết bị âm nhạc kỹ thuật số như bàn phím MIDI, máy trống điện tử, máy chơi đĩa CD…v.v. qua một giao diện digital để truyền tín hiệu âm thanh, điều khiển và ghi âm các nốt nhạc, dữ liệu cũng như khác thông tin liên quan đến âm nhạc)
Vào cuối những năm 80, các thể loại EDM mới bắt đầu xuất hiện. Bắt đầu từ một club ở Chicago, nơi mà Frankie Knuckles (18/1/1955 – 31/3/2014) đã đưa thể loại house music lên tầm cao mới, pha trộn giữa thể loại post – disco và thể loại nhạc nhanh với các tác phẩm như “Your Love” và “The Whistle Song”.
Song song cùng House music là Techno do Derrick May và Kevin Saunderson đã cùng nhau tiến hành sản xuất và trình diễn những bản nhạc với tư duy mới lạ, khác biệt so với các thể loại nhạc khác vào những năm 1980 ở Detroit, Mỹ.
Derrick May được coi là người đi tiên phong trong việc đưa Techno đến Châu Âu. Kevin Saunderson cũng đóng vai trò quan trọng góp phần thiết lập bước đầu cho nhạc Techno. Cả hai đều đã đóng góp rất lớn cho nền tảng của Thành phố Detroit thời đó – một thánh địa của âm nhạc điện tử.
Vào những năm 90, các thể loại phụ của nhạc điện tử lần đầu tiên được xuất khẩu sang Berlin – một trong những thủ đô của âm nhạc điện tử, sau đó là Vương quốc Anh. Châu Âu cũng là một phần quan trọng đối với văn hóa và sự phát triển của EDM.
Trong khi House và Techno đang phát triển ở Mỹ, một số thể loại phụ EDM như Gabber, Dub, Trance, Rave & Drum’n’bass đang nổi lên ở Châu Âu. Sự phát triển của các thể loại phụ đã cho ra đời những huyền thoại EDM như KRAFTWERK, Moby và Tiësto, v.v.
Bước đột phá của EDM
Thời gian trôi qua, EDM bắt đầu ngày càng trở nên phổ biến hơn. Phải kể đến bước ngoặt lớn khi màn trình diễn của Tiesto tại Thế vận hội Olympic Athens năm 2004, buổi hòa nhạc Daft Punk Coachella năm 2019 hay sự xuất hiện của các nghệ sĩ electro-pop như David Guetta, Calvin Harris hay Avicii và nhiều nghệ sĩ khác. Họ là một phần không thể thiếu trong lịch sử và sự phát triển của EDM hướng tới một thể loại chủ đạo.
EDM như chúng ta biết ngày nay là kết quả của một quá trình phát triển lâu dài. Ngày nay chúng ta nhận thấy ảnh hưởng của EDM trong hầu hết các phong cách âm nhạc. EDM đã nổi bật bởi sự sáng tạo của nó. Sự phát triển của EDM gắn liền với sự phát triển của công nghệ.
Ngày nay, EDM không chỉ là một thể loại âm nhạc, nó còn là mảnh đất của sự đổi mới dù là âm nhạc hay công nghệ.
EDM đã tồn tại được hơn 40 năm. Đó là một thể loại tiên phong phá vỡ các quy tắc, mang lại nét độc đáo cho âm nhạc.
Hương Xoan – Backstage VN
